هنگامی که به یک ساختمان نگاه می‌کنید و مقاومت بدنه آن را در نظر می‌گیرید، ممکن است در وهله اول فکر کنید بتن موجب مقاومت آن در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله می‌شود؛ اما باید گفت که بتن به دلیل عدم خاصیت کششی، نمی‌تواند مقاومت چندانی از خود نشان دهد و بدون حضور میلگرد عملکرد مطلوبی نخواهد داشت. میلگردها به دلیل ایجاد خاصیت و نیروی کششی یکی از مهم‌ترین عناصری هستند که باید در ساختمان‌سازی به کار روند اما این تنها کاربرد میلگردها نیست. با ما در این مقاله همراه باشید تا به تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی بپردازیم و کاربردهای هر یک را بررسی کنیم.
میلگرد صنعتی چیست؟
میلگرد صنعتی از فولاد ساخته می‌شود و در سایزبندی‌ها ، ابعاد و آلیاژهای مختلف در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این میلگرد را از لحاظ ظاهر می‌توان به دو نوع ساده خام و میلگرد ترانس دسته‌بندی کرد که نوع میلگرد ساده ترانس آن بیشترین کاربرد را دارد. این میلگرد سطحی صاف و بدون آج داشته و بیشتر در ساخت تجهیزات فلزی ، ماشین‌آلات ، قطعات فلزی صنعتی ، خودرویی و تولید پیچ به کار می‌رود. همچنین مفتول که یکی از پرکاربردترین مصالح در صنعت آهن است، از میلگرد ساده ساخته می‌شود.
کاربردهای اصلی میلگرد صنعتی چیست؟
همانطور که گفتیم، میلگرد صنعتی بیشتر از نوع بدون آج بوده و برای ساختمان‌سازی برای ساخت بولت صفحه ستون ها در سازه های فلزی و از میلگرد قطر ۱۰ ساده برای رابیتس کاری استفاده می شود و کاربرد دیگری در ساختمان سازی ندارد ؛ اما این میلگرد در صنایع مختلف کاربردهای متفاوتی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به صنعت پیچ و مهره، تولید ادوات کشاورزی، صنعت خودروسازی، تولید لولا ، پین ، کرپی، مهاربند سوله و … اشاره کرد.
میلگرد ساختمانی چیست؟
مهم‌ترین تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی در آجدار بودن یا نبودن آن‌هاست. میلگردهای ساختمانی روی سطح خود دندانه و آج دارند تا بهتر بتوان آن‌ها را در بتن قرار داد و آن را تقویت کرد. این درست است که بتن از استحکام خوبی برخوردار بوده و زیر فشار ساختمان نمی‌شکند، اما اگر به بخش مرکزی آن فشار وارد شود به‌راحتی خواهد شکست. به همین دلیل است که در بتن میلگرد کاشته می‌شود تا فشار واردشده توسط میلگرد جذب و خنثی‌شده و بتن صدمه نبیند.
کاربردهای اصلی میلگرد ساختمانی چیست؟
در صنعت ساختمان‌سازی برای استحکام بخشیدن به بتن از میلگرد ساختمانی استفاده می‌شود. همانطور که پیش‌تر توضیح دادیم، برای تقویت مقاومت کششی بتن، میلگرد را در آن می‌کارند تا امکان شکستن بتن زیر فشار ساختمان از بین برود. میلگرد ساختمانی همچنین موجب کاهش ضخامت بتن می‌شود که در نهایت هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
تفاوت‌های میلگرد ساختمانی و صنعتی
همانطور که گفتیم میلگرد یکی از مقاطع فولادی پرکاربرد است که در صنایع مختلف کاربردهای متفاوتی دارد. میلگردها با وجود داشتن شباهت، تفاوت‌هایی نیز دارند. در ادامه به تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی بیشتر می‌پردازیم:
فرق بین میلگرد ساختمانی و صنعتی از نظر شکل ظاهری
یکی از مشخصه‌های مهمی که میلگرد صنعتی و ساختمانی را از هم متمایز می‌کند، شکل ظاهری آن‌هاست. با توجه به استانداردی که در ایران برای میلگردها تعیین شده است، این مقاطع فولادی در چهار دسته A1، A2، A3 و A4 قرار می‌گیرند که هر کدام از لحاظ شکل ظاهری، ترکیب شیمیایی و خواص مکانیکی متفاوت هستند. در واقع از میلگرد A1 تا A4، مقدار کربن به کار رفته در ترکیب شیمیایی افزایش می‌یابد و سختی میلگردها نیز بیشتر می‌شود. میلگرد ساده یا صنعتی در دسته A1 قرار می‌گیرد و سه دسته دیگر (A2، A3 و A4) از نوع میلگرد ساختمانی یا آجدار هستند.
فرق بین میلگرد ساختمانی و صنعتی از لحاظ خواص مکانیکی
یک تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی، در خواص مکانیکی آن‌هاست که بسته به نوع آلیاژ فرق می‌کند. معمولاً در میلگردهای ساختمانی بیشتر استحکام کششی و سختی مد نظر است و کمتر به قابلیت خم شدن آن‌ها توجه می‌شود؛ اما خواص مورد نظر در میلگردهای صنعتی با توجه به آلیاژی که در تولید آن‌ها به کار می‌رود، می‌تواند شامل قابلیت‌های خاصی از جمله استحکام بالا، انعطاف‌پذیری، قابلیت خم شدن و … باشد.
تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی از لحاظ سایز
یکی از تفاوت‌های دیگر میلگردهای ساختمانی و صنعتی، سایز آن‌هاست. میلگردهای صنعتی معمولاً از لحاظ سایز تنوع بیشتری دارند، در حالی که میلگردهای ساختمانی در سایزهای بین ۸ تا ۳۶ میلی‌متر تولید می‌شوند.
فرق بین میلگرد ساختمانی و صنعتی از لحاظ ترکیب شیمیایی
ترکیب شیمیایی یا آلیاژ به کار رفته در میلگردها نیز یکی دیگر از تفاوت‌هایی است که می‌توان به آن پرداخت. در تولید میلگرد ساختمانی معمولاً از شمش و استاندارد 5sp استفاده می‌شود زیرا این میلگردها در مقایسه با میلگردهای صنعتی، حوزه کاربرد محدودتری دارند و در نتیجه در ساخت آن‌ها آلیاژهای متفاوتی به کار نمی‌روند.
از طرف دیگر، میلگردهای صنعتی دارای کاربردهای گوناگونی هستند و به همین دلیل، مقدار عناصر آلیاژی و مقدار کربن به کار رفته در آن‌ها تنوع بیشتری دارد.
تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی از لحاظ قیمت
یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در انتخاب کالا برای مصرف‌کنندگان، قیمت آن است. به همین ترتیب مصرف‌کنندگان در خرید آهن‌آلات از جمله میلگرد صنعتی و ساختمانی نیز به قیمت آن‌ها اهمیت می‌دهند. از جمله عواملی که بر قیمت میلگردهای صنعتی و ساختمانی تأثیرگذار هستند می‌توان به نوع میلگرد، جنس، سایز، نوسانات ارزی، میزان عرضه و تقاضا و وقایع سیاسی اشاره کرد. به صورت کلی، قیمت میلگرد صنعتی به دلیل داشتن کاربردهای بیشتر و تولید به صورت سفارشی در اغلب موارد، از میلگرد ساختمانی بیشتر است.
سوالات متداول
میلگرد صنعتی چیست و چه کاربردی دارد؟
میلگرد ساده صنعتی، نوعی میلگرد با سطح صاف است که در صنایع مختلف از جمله پیچ و مهره، تجهیزات کشاورزی، قطعات فلزی صنعتی و … استفاده می‌شود.
میلگرد ساختمانی چیست و چه کاربردی دارد؟
میلگرد ساختمانی یا آجدار، نوعی میلگرد است که برای تقویت استحکام و مقاومت کششی بتن در ساختمان‌سازی به کار می‌رود.
سخن پایانی
در این مقاله به تفاوت میلگرد صنعتی و ساختمانی پرداختیم. این میلگردها از جهات متفاوتی از جمله ظاهر، خواص مکانیکی، خواص شیمیایی، سایز و قیمت با هم تفاوت دارند. میلگردهای صنعتی معمولا ساده و میلگردهای ساختمانی آجدار هستند تا استحکام بتن را فراهم کنند.
